Απέναντι στο Ακραίο

Ο 20ός αιώνας φτάνει στο τέλος του, και μπαίνουμε όλοι στον πειρασμό να αναρωτηθούμε: ποια θέση θα καταλάβει στην ιστορία; Πώς θα τον θυμόμαστε αύριο;
Όπως όλοι, δε γνωρίζω τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα αλλά είμαι βέβαιος ότι μια επινόηση του 20ού αιώνα θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη μας τα στρατόπεδα του ολοκληρωτισμού. Έχουμε ανακαλύψει το ακραίο πολιτικό καθεστώς, τον ολοκληρωτισμό, και το ακραίο του ολοκληρωτισμού, τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως.
Ο μακάβριος αυτός θεσμός προσφέρεται σε όλων των ειδών τα ιστορικά, πολιτικά και ψυχολογικά σχόλια. Τα όσα γράφω εδώ, με μια προσωπική έρευνα των αφηγήσεων, είναι διαφορετικά: έχουν να κάνουν με την ηθική. Σε αντίθεση με μια διαδεδομένη προκατάληψη, η ηθική ζωή δεν είχε σβήσει στα στρατόπεδα κάθε άλλο μάλιστα: θα μπορούσαμε στην εμπειρία των στρατοπέδων να βασίσουμε μια καθημερινή ηθική που θα άρμοζε στην εποχή μας. Τσβετάν Τόντοροφ

FACE A L' EXTREME 9789608480780 Φεβρουάριος 2002 254 24x17 Βασίλης Τομανάς ,
Share

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
– Ταξίδι στη Βαρσοβία
– Κυριακάτικες επισκέψεις
– Η Βαρσοβία το 1944 – Το γκέτο το 1943 – Ερωτήματα – Μία θέση για την ηθική – Ο πόλεμος όλων εναντίον όλων – Αμφιβολίες – Ένας ίδιος κόσμος
ΟΥΤΕ ΗΡΩΕΣ ΟΥΤΕ ΑΓΙΟΙ
– Ηρωισμός και αγιότητα
– Το πρότυπο και οι μετασχηματισμοί του – Σε ακραία κατάσταση
– Αξιοπρέπεια
– Ορισμός – Η άσκηση της θέλησης – Ο αυτοσεβασμός – Ηθικά διλήμματα
– Φροντίδα/Έγνοια
– Πρακτικές – Πράττοντες – Όρια – Αποτελέσματα – Δραστηριότητα του πνεύματος
– Αισθητικές και διανοητικές εμπειρίες – Πνεύμα και ηθική – Ιεραρχία των αρετών – Αρετές καθημερινές και ηρωικές – Καλό και καλοσύνη
ΟΥΤΕ ΤΕΡΑΤΑ ΟΥΤΕ ΖΩΑ
– Συνηθισμένοι άνθρωποι
– Εξηγήσεις του κακού – Εγκλήματα του ολοκληρωτισμού – Οι αυτουργοί του κακού – Οι μάρτυρες – Καθημερινά
ελαττώματα
– Κατακερματισμός
– Μορφές ασυνέχειας – Ιδιωτικό και δημόσιο – Αιτίες και αποτελέσματα
– Αποπροσωποποίηση
– Απανθρωποποίηση των θυμάτων – Υποταγή των φυλάκων – Πορτραίτα
– Απόλαυση της εξουσίας
– Η εξουσία πάνω στους άλλους – Καθημερινά ελαττώματα και αρετές – Ηρωισμός του ολοκληρωτισμού;
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΚΑΚΟ
– Μη βία και παραίτηση
– Μίμηση ή άρνηση – Η αποδοχή του κόσμου – Πολιτική ή ηθική
– Οι μορφές μάχης
– Αποδοχή ή αντίσταση – Ο πειρασμός της εκδίκησης – Η αρετή των σωτήρων
– Λέγειν, κρίνειν, κατανοείν
– Σοφία των επιζησάντων – Να μιλούμε γι’ αυτά σήμερα – Πρίμο Λέβι – Ολοκαύτωμα – «Στο βάθος του σκότους»
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
– Η έννοια του ακραίου – Ενότητα ή ενικότητα – Σημειώσεις για την ηθική – Μαθήματα του παρελθόντος
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ