Las Incantadas – Οι “Μαγεμένες” της Θεσσαλονίκης
Οι Μαγεμένες της Θεσσαλονίκης, πιο γνωστές με την ισπανοεβραική τους ονομασία Las Incantadas, ήταν ένα εντυπωσιακό σύμπλεγμα ανάγλυφων μορφών στην Αγορά της πόλης. Τις άρπαξε τον 19ο αι. ο Γάλλος Ε. Μίλλερ, που επονομάστηκε “Έλγιν της Θεσσαλονίκης”, και τις μετέφερε στη Γαλλία. Σήμερα εκτίθενται στο Μουσείο του Λούβρου. Από αφηγήσεις περιηγητών, που είδαν και περιέγραψαν το μνημείο, από μελέτες ιστορικών και αρχαιολόγων, από ανασκαφικά ευρήματα, ο συγγραφέας προβαίνει σε μια σφαιρική μελέτη του μνημείου: αναγνωρίζει τις αναπαριστώμενες μορφές, εξηγεί γιατί ειδικά αυτές περιλαμβάνονταν στο μνημείο, επιχειρεί να μας δώσει το κλίμα μέσα στο οποίο ανεγέρθηκε το μνημείο, το χρονολογεί και το τοποθετεί στη θέση που κατείχε στη Θεσσαλονίκη.
Related products
Τα Σχολεία της Θεσσαλονίκης (μέχρι το 1944)
Δημοτικά σχολεία, γυμνάσια, δημόσια και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, ελληνικά και ξένα, τα πρώτα φροντιστήρια. Ιστορικά στοιχεία και αναμνήσεις του συγγραφέα, δίνουν μια εικόνα της παιδείας στην πόλη μας μέχρι το 1944.
Οι Κάτοικοι της Παλιάς Θεσσαλονίκης
[…] μέσα από τις ζωές των ανθρώπων που έζησαν στην πολύπαθη και ιστορική αυτή πόλη και τις συγκυρίες που τους οδήγησαν σε συγκεκριμένες συνθήκες, ο αναγνώστης θα αντιληφθεί σε βάθος το σύμπλεγμα των ιστορικών εξελίξεων που καθόρισαν τη μορφή των Βαλκανίων ώς τις μέρες μας, πάντα υπό ένα ανθρωπιστικό πρίσμα το οποίο μας θυμίζει συνεχώς ότι οι λαοί δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν μεταξύ τους αν δεν αποφασίσουν για το αντίθετο κάποιοι άλλοι. Ένα γλαφυρό και γραμμένο με πολύ μεράκι βιβλίο, το συνιστώ ανεπιφύλακτα. (Μάριος Δαμουλιάνος, περ. Strange, 2008)
Εμείς Σπείραμε Εσείς θα Θερίσετε…
Η στάση μου στην περίοδο της επταετίας και στη μεταπολίτευση δεν προέκυψε τυχαία. Γνώριζα τι έκανα. Ήταν συνειδητή επιλογή. Όλα τα αναλογίζομαι, τα δέχομαι, ανταμώνουν με σκληρά γεγονότα του Εμφυλίου και τα κρατώ.
Οι γκρίζες εικόνες, στις οποίες αναφέρομαι, δεν είναι δημιουργήματα της φαντασίας μου, αλλά γεγονότα που συνέβησαν στα δύσκολα χρόνια του Εμφυλίου πολέμου. Είναι αυτά που είδα, έζησα ή άκουσα από τις διηγήσεις του πατέρα μου και των συναγωνιστών του. Οι δύσκολες καταστάσεις που διαδραματίστηκαν στο χωριό μου, τον Βερτίσκο, και σε όλα τα χωριά της ορεινής περιοχής καθώς και της υπόλοιπης χώρας μας, διαβάζοντάς τα τώρα, από απόσταση δεκαετιών, είναι εύκολο να τα ερμηνεύσει κανείς σαν υπερβολές. Είναι λογικό.
Το κλίμα εκείνων των καιρών, όσο και να προσπαθήσει η φαντασία να το αναπλάσει, δεν θα τα καταφέρει. Πώς, με ποια λόγια να περιγράψεις τη φρίκη, την τρομάρα που αισθανόσουν να κυκλοφορεί στον αέρα, στους δρόμους και να αναζητά εσένα; Είδα με τα μάτια μου σκληρά γεγονότα σε νηπιακή ηλικία. Αισθάνθηκα τον κίνδυνο να με πλησιάζει. Με τρόμαξαν οι απειλές και οι άγριες συμπεριφορές. Όλα καταγράφηκαν μέσα μου καθαρά σ’ ένα βιβλίο που το διάβασα, το ξαναδιάβασα, το φυλλομέτρησα άπειρες φορές. Τριγύριζαν στο μυαλό μου οι αυστηρές εντολές της μάνας μου: “Μη μιλάτε, κινδυνεύουμε”. Τα σιγοψιθυριστά ακούσματα των απαγορευμένων τραγουδιών -Λευτεριά πανώρια κόρη…-, την προσμονή για το αύριο, τ’ ανάθεμα για το σήμερα, τα κρατούσα μέσα μου κρυφά, σαν φυλακτά, μα και σαν φαντάσματα.
Θρινακιήν δ’ ες νήσον αφιξεαι – Ταξιδεύοντας στη γη της Σικελίας
Το όνομα της Σικελίας, κάθε φορά που το φέρνω στον νου μου, με οδηγεί -σαν το ταχύπλοο του Οδυσσέα- βαθιά πίσω στον χρόνο. Τότε που, μικρό παιδί, άκουσα από το στόμα της καθηγήτριας των αρχαίων ελληνικών στο Γυμνάσιο -με την αθωότητα που έχουν από τη φύση τους όλα τα παιδιά- την ανάγνωση των “Σικελικών” του Θουκυδίδη. Η Σικελία, έκτοτε, ήταν για μένα όνομα μισητό. Ή, μάλλον, ένα όνομα που με φόβιζε. Εκεί δεν είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά και με τρόπο ατιμωτικό ο περήφανος αθηναϊκός στρατός; Στα υγρά λατομεία των Συρακουσών δεν κλείστηκε ο πλήθος των 7.000 άτυχων Αθηναίων αιχμαλώτων; Εκεί μέσα, πατώντας κυριολεκτικά ο ένας πάνω στον άλλον, δεν βρήκαν οικτρό θάνατο χιλιάδες ανθρώπινες ψυχές;
Βυζαντινά και Οθωμανικά
Τώρα τελευταία ολοένα και συχνότερα, από επίσημα χείλη, γίνεται αναφορά στα «γεωγραφικά» όρια της Μακεδονίας. Και όλοι συμφωνούν πως τα ευρύτατα αυτά όρια καλύπτουν εκτεταμένες βορειότερες περιοχές, πέρα από τα σημερινά σύνορα της Ελλάδας. Ορισμένοι μάλιστα φτάνουν να αποτιμήσουν σε ποσοστά τα τμήματα του «γεωγραφικού» αυτού χώρου – τον οποίο αποκαλούν «Μακεδονία» – που, κατά την άποψή τους, βρίσκονται εγκλωβισμένα στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και το κράτος των Σκοπίων. […] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)