Οι Σκοπελίτες – Κωνσταντίνος Δαπόντες: Μύθοι / Παύλος Νιρβάνας: Νησιώτικα Διηγήματα

Ανάμεσα στη Λέσβο, και πιο ειδικά στο Πλωμάρι του, και στη Θεσσαλονίκη, βίωσε, φαντάσθηκε ή επινόησε ιστορίες και παραμύθια που συγκίνησαν τον γραφιά αυτών των κομματιών.
Οι φτωχοί απόμαχοι της ζωής, που βρήκαν τρόπο να διασκεδάσουν τον επερχόμενο θάνατο στις απάνθρωπες συνθήκες της κρίσης, ο νέος ξενιτεμός των βλασταριών της ελληνικής επαρχίας, η δυστυχία και η πάλη για ζωή των νεοπροσφύγων, οι λιτανείες για τον εξανθρωπισμό του Θείου, αγιορείτικες αλλά και λεσβιακές περιηγήσεις, ερωτικές φαντασιώσεις, με τα κατάλοιπα της ανίκητης κυριαρχίας της βαθιάς συντηρητικής αντίληψης, συνθέτουν ένα πανόραμα της κοινωνικής μας πραγματικότητας των τελευταίων εξήντα χρόνων, που αποτυπώνονται σ’ αυτήν τη συλλογή διηγημάτων.

Θυμόταν την έντονη έκπληξή της όταν τον αντίκρισε στη Μαρίενπλατς, τη μεγάλη αγωνία που τον είχε κυριεύσει κατά την πρώτη της επίσκεψη στο φοιτητικό του δωμάτιο, το χαρούμενο γέλιο της στις εκδρομές που έκαναν με το αυτοκίνητό της, τα πολλά ταξίδια του στο Μόναχο και τα καυτά δάκρυα που έλουζαν το πρόσωπό της κάθε φορά που την αποχαιρετούσε, την ανείπωτη χαρά της όταν της ανακοίνωσε την πρόσληψή του από τη “Suddeutschland”, τις πολύωρες συζητήσεις για το μέλλον τους.

Για αιώνες οι άνθρωποι στην Ευρώπη γεννιόντουσαν και πέθαιναν σε μια ακτίνα επτά μιλιών από τον τόπο τους. Οι λόγοι που έφευγαν από την πόλη τους ήταν ο πόλεμος ή τα ταξίδια για τους Αγίους Τόπους.
Οι μόνοι άνθρωποι που ταξιδεύανε σε όλο τον κόσμο ήταν οι ναυτικοί. Φεύγανε από τον τόπο τους και ταξιδεύανε στις θάλασσες και στα ποτάμια του κόσμου, πλουτίζοντας με εικόνες, γνώσεις και συναισθήματα. Πολλοί απ’ αυτούς, όταν γύριζαν μετά από πολλά χρόνια, ακόμα και πάνω από είκοσι, δεν τους γνώριζαν ούτε οι αγαπημένοι τους. Ήταν η σειρά των ναυτικών να διηγηθούνε αυτά που είδαν, αν και αρκετές φορές περιέγραφαν τι είδε η φαντασία τους και όχι τα μάτια τους, αλλά πάντα αυτά που έλεγαν ήταν το κέντρο ενδιαφέροντος των ανθρώπων που τους άκουγαν.
Η συγγραφή όλων αυτών των κείμενων στο ανά χείρας βιβλίο ήταν μια παλιά εσωτερική ανάγκη. Όλες οι ιστορίες είναι αληθινές. Πολλά ονόματα χαρακτήρων, πλοίων και τόπων καταγωγής είναι φανταστικά.